یادگیری یک زبان جدید به عنوان زبان دوم نه تنها باعث باز شدن درهای فرهنگی و اجتماعی جدیدی به رویتان میشود، بلکه از نظر سلامت ذهنی هم میتواند بسیار مفید باشد.
بر اساس گفته پروفسور Coreva ، مدرس زبانشناسی در دانشگاه تورنتو، یادگیری زبان دوم، ذهن را پرورش میدهد و مانند یک ورزش برای مغز عمل میکند. مغز فرد دوزبانه همواره در حال پردازش و انتخاب واژه درست بین زبان مادری و زبان دوم است و این کار یک تمرین بسیار خوب برای پرورش و تقویت قدرت ذهن است. علیالخصوص برای بخشی از مغز که در پردازش دادهها و اطلاعات و همین طور قدرت تمرکز، فعال است.
تحقیقات مختلف نشان میدهند که دو زبانهها در تصمیمگیری، افرادی قویتر هستند، دیرتر دچار مشکلاتی مانند زوال عقل میشوند، قدرت تفکر بهتری دارند و هدفمندتر هستند.
این موضوع در فیلم Arrival که برنده اسکار هم شد به خوبی نشان داده شده است. این فیلم، فردی زبانشناس را به تصویر میکشد که در یک ماموریت در تلاش است که با موجودات فضایی که به زمین آمدهاند ارتباط برقرار کند. در این فیلم کارگردان به خوبی نشان میدهد که چه طور یک زبان جدید میتواند طرز فکر افراد و برداشت آنها را از جهان پیرامون تغییر دهد.
اگر چه تئوریهای مختلفی درباره تاثیر یادگیری زبان دوم روی ذهن افراد وجود دارند اما همه محققان الزاما در زمینههای مختلف با یکدیگر همنظر نیستند. برای مثال Stanka Fitneva که استاد روانشناسی در دانشگاه Queen’s است و روی ارتباط بین زبان، شناخت و فرهنگ کار میکند، با تاثیر مثبت این کار روی ذهن و تقویت قدرت ذهنی، با سایر محققان اتفاق نظر دارند اما از طرفی معتقد است افرادی که به یادگیری زبان دوم تنها با هدف کسب مزایای آن در بهبود فرآیند ادراک و یادگیری میپردازند، بهترین راه را انتخاب نکردهاند. این افراد میتوانند از روشهای دیگری که احتیاج به تلاش و زمان کمتری دارند بهره برند.
از طرفی Ellen Bialystock که از اساتید روانشناسی دانشگاه York است و در بین متخصصان زبان و مغز از شهرت زیادی برخوردار است، معتقد است که مزایای شناختی یک زبان جدید روی افراد انکارناپذیر است. اما از نظر او مهمترین منفعت این امر در زندگی افراد، در آینده خود را نشان میدهد. طبق تحقیقات او احتمال ابتلا به بیماریهایی مانند آلزایمر و زوال عقل در افراد دوزبانه خیلی کمتر و دیرتر است چون مغز این افراد با راندمان بالاتری کار میکند و از همه بخشهای مغزشان استفاده میشود.
در یکی از آزمایشاتی که در مرکز تحقیقات بهداشت و سلامت مغز تورنتو انجام شده است، 200 نفر که از بیماری آلزایمر رنج میبردند مورد مطالعه قرار گرفتند. از این بین 100 نفر دوزبانه و 100 نفر یک زبانه بودند. نتیجه این آزمایش این بود که افراد دوزبانه 5 سال دیرتر نشانههای آلزایمر را نشان دادند و 4 سال دیرتر هم به این بیماری مبتلا شدند. به همین دلیل به افراد مسن توصیه میشود یادگیری زبان دوم را در برنامه خود قرار دهند، حتی اگر هدف خاصی برای یادگیری کامل این زبان نداشته باشند.
یادگیری زبان یک کشور کاری دشوار است که مغز را فعال کرده و در نتیجه از سلامت مغز محافظت میکند.
دایره واژگان دوزبانهها
بر اساس تحقیقات انجام شده در دانشگاه York، کودکانی که به دو زبان صحبت میکنند، در هر دو زبان مادری و زبان دوم نسبت به کودکان یکزبانه دایره واژگان کوچکتری دارند.
در تحقیقی دیگر که توسط Bialystock و تیمش انجام و توسط دانشگاه کیمبریج منتشر شد، گروهی از کودکان 5 الی 9 سال مورد آزمایش قرار گرفتند. 50% آنها دو زبانه و مابقی یکزبانه بودند. در این تست که دایره واژگان این کودکان را بررسی میکرد امتیاز دو زبانهها 95 و یکزبانهها 105 شد. آزمایش مشابه دیگری روی 1700 کودک 3 الی 10 ساله هم انجام شد که نتیجه یکسانی را در پی داشت.
شواهد نشان میدهند که دوزبانهها در زمینههای دیگر مانند سرعت جملهسازی، سرعت پیدا کردن لغت مناسب، سرعت پردازش جملات و دایره واژگان هم نسبت به یکزبانهها ضعیفتر عمل میکنند ولی هیچ یک از این موارد عواقب منفی خاصی ندارند و مزایای یادگیری زبان دوم به مراتب بیشتر از معایب آن است.
آموزشگاه زبان ترکی استانبولی شهرک غرب, آموزش زبان فرانسه غرب تهران, تدریس خصوصی زبان انگلیسی تهران, آموزش زبان آلمانی غرب تهران, آکادمی زبانهای خارجی نوبل